2-68 Op verhaal komen

Beschrijving

Uitgegeven ter gelegenheid van het vijfenzeventigjarige bestaan van het KSGV. Deze jubileumpublicatie gaat over ‘het verhaal’ – de levensgeschiedenis, de religieuze biografie – als geestelijke bagage van de cliënt en de hulpverlener, en als bron van inspiratie voor beiden.

In het openingsartikel vertelt Ad van Heeswijk, psycholoog en psychotherapeut, zijn eigen levensgeschiedenis voor zover die verband houdt met het KSGV en met de thema’s waarvoor het KSGV staat.

Het tweede ‘verhaal’ is van Nico ter Linden, oud-voorganger van de Amsterdamse Westerkerk en vooral bekend van zijn vijfdelige Het verhaal gaat … Ter Linden leert hoe je als hulpverlener mensen met behulp van verhalen kunt helpen met hun levensgeschiedenis in het reine te komen. Hij leert ons ook over welke deskundigheden, vaardigheden en gevoeligheden de hulpverlener (pastor of therapeut) daarvoor moet beschikken.

In de moderne psychologie – óók de moderne godsdienstpsychologie – is ‘coping’ een kernbegrip. Van Uden verschaft ons inzicht in wat deze term in algemene zin inhoudt en vooral wat religieuze coping inhoudt. De levensbeschouwelijke dimensie verdient een meer prominente plaats in de behandeling dan ze nu inneemt. Maar dat vereist eerst scholing van hulpverleners in de geestelijke gezondheidszorg.

Hetty Zock neemt de moderne ‘narratieve’ psychologie en het ‘narratieve’ pastoraat als uitgangspunt. De narratieve psychologie komt voort uit het inzicht dat mensen hun identiteit construeren door het vertellen van verhalen over zichzelf en over wat hen overkomt. Daarvan kan in therapie en pastoraat gebruik worden gemaakt. Het weer op gang brengen van mijn gestokte levensloop is wat de ‘narratieve’ therapeut of pastor doet.

Deze jubileumpublicatie sluit af met een tweede bijdrage van Nico ter Linden – een meer dan passende afsluiting: hij vertelt verhalen, chassidische verhalen, waarin de wijsheid van de joodse traditie tot uitdrukking komt; verhalen van rabbi Susja, rabbi Bunam, rabbi Chaim en vele anderen.

• “De bijdragen van de auteurs zijn vlot leesbaar. Daarbij is het zeer aangenaam dat de teksten over het thema ‘religieuze biografie en geestelijke gezondheid’ met autobiografische elementen doorspekt zijn. … Al bij al een aangename feestbundel voor een vereniging die reeds 75 jaar ‘in goede en kwade dagen’ stand weet te houden. Om trots op te zijn.” M. Calmeyn in Tijdschrift voor Psychiatrie 49, 2007, p. 507.
• “Van harte aanbevolen!” Johan Paul Goossen in Tussentijds, orgaan van de Vereniging van Geestelijk Werkers ‘Albert Camus’, nummer 12 – december 2007, 27-28.

Inhoud

Blz. 7-16 Frans Derks | Ten geleide
Blz. 17-36 Ad van Heeswijk | Is het KSGV nou eigenlijk leuk? Een autobiografische beschouwing over het professionele nut van het KSGV-lidmaatschap
Blz. 37-65 Nico ter Linden | Op verhaal komen. Verhalen als geestelijke bagage van cliënt en hulpverlener
Blz. 66-77 Rien van Uden | Religieuze coping. Religie tot heil en heling
Blz. 78-88 Hetty Zock | Leven van verhalen. De narratieve benadering in psychologie en pastoraat
Blz. 91-109 Nico ter Linden | Chassidische (en andere) verhalen
Blz. 110 Personalia

Personalia

Dr. F.C.H. Derks, cultuur- en godsdienstpsycholoog, wetenschappelijk onderzoeker aan de dr. Henri van der Hoeven Kliniek te Utrecht, is voorzitter van het KSGV.

Drs. A.G.A. van Heeswijk is Principal Clinical Psychologist, Community Adult Psychological Therapies, National Health Service, Isle of Wight (GB), en sedert 1992 lid van de redactiecommissie van het KSGV.

Drs. N.M.A. ter Linden is oud-predikant van de Westerkerk in Amsterdam. Hij is de auteur van Het verhaal gaat …, een vijfdelige hervertelling van bijbelse verhalen voor volwassenen.

Prof. dr. M.H.F. van Uden is klinisch psycholoog en psychotherapeut, universitair hoofddocent godsdienstpsychologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen, en vanwege het KSGV bijzonder hoogleraar ‘Levensbeschouwing en geestelijke volksgezondheid, met bijzondere aandacht voor de psychologische aspecten’ aan de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen van de Universiteit van Tilburg.

Prof. dr. T.H. Zock, theoloog en godsdienstpsycholoog, is als universitair docent godsdienstpsychologie en vanwege het KSGV als bijzonder hoogleraar ‘Levensbeschouwing en geestelijke volksgezondheid, met bijzondere aandacht voor het domein van de geestelijke verzorging’ verbonden aan de Faculteit der Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap van de Rijksuniversiteit Groningen.

Afbeelding omslag:
H.N. Werkman: Chassidische legenden, suite II, prent 6: ‘De vertelling op de markt’
Collectie Groninger Museum, foto door John Stoel
Beeldrecht: Stichting H.N. WerkmanAd van Heeswijk, Nico ter Linden, Rien van Uden, Hetty Zock_~_Ad van Heeswijk, Nico ter Linden, Rien van Uden, Hetty Zock_~_