Geplaatst op Geef een reactie

KSGV Raad van Advies-lid Anke Liefbroer bijzonder hoogleraar leerstoel ‘Interconnectie van Psychiatrie en Theologie’

De Octavia van Breemen Stichting heeft met instemming van het College van Bestuur van Tilburg University dr. Anke Liefbroer per 1 oktober 2024 benoemd tot bijzonder hoogleraar op de Octavia van Breemen-leerstoel voor de ‘Interconnectie van Psychiatrie en Theologie’. Deze benoeming bij de Tilburg School of Catholic Theology (TST) geldt voor een periode van vijf jaar. De leerstoel wil de wisselwerking en verbinding bevorderen tussen de disciplines psychiatrie en theologie en verbeteringen stimuleren op het gebied van geestelijke gezondheidszorg, ethische richtlijnen en spirituele begeleiding. Dat is in de geest van de invloedrijke katholieke psychiater dr. Anna Terruwe (1919-2004) die bekend stond om haar ruime aandacht voor de wijsgerige en theologische antropologie. Dr. Anke Liefbroer is universitair hoofddocent godsdienstpsychologie en geestelijke verzorging bij TST en tevens lid van onze KSGV-Raad van Advies (zie link). Het volledige perscommuniqué over de bezetting van deze bijzondere leerstoel is te lezen via deze link.   

Geplaatst op Geef een reactie

Verschijning nieuwe uitgave in ‘International Series in Mental Health and Religion’

De uitgave ‘Religion, Spirituality and Suicidality’ van Bart van den Brink betreft het academisch proefschrift ter verkrijging van de graad Doctor of Philosophy aan de Vrije Universiteit Amsterdam (VU), uitgegeven in samenwerking met uitgeverij Shaker Verlag. Het proefschrift werd op dinsdag 8 oktober 2024 in het openbaar verdedigd ten overstaan van de promotiecommissie van de Faculteit Religie en Theologie (VU). De uitgave vormt inmiddels het zesde deel in onze International Series. Bijgaand een link naar uitgever Shaker Verlag voor nadere (bestel)informatie. Bart van den Brink is psychiater bij GGz Centraal, onderzoeker bij het Kennisinstituut Christelijke GGZ, en universitair docent aan de Theologische Universiteit Apeldoorn. Tevens is hij voorzitter van CVPPP, Christelijke vereniging voor psychiaters, psychologen en psychotherapeuten, netwerkpartner voor het KSGV binnen Federatie Zingeving & Geestelijke Gezondheid (FZGG).

Geplaatst op Geef een reactie

Inaugurele rede

KSGV-hoogleraar Herman Westerink, verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen, sprak op woensdagmiddag 22 mei 2024 zijn inaugurele rede uit, getiteld: ‘De psychoanalyse en haar verstorende levensbeschouwing’. Prof. dr. Westerink is verbonden aan Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen met als leeropdracht ‘Levensbeschouwing en Geestelijke Volksgezondheid met bijzondere aandacht voor de godsdienstwijsgerige en psychoanalytische aspecten’ (zie ook: https://ksgv.nl/leerstoelen/prof-westerink).

Geplaatst op Geef een reactie

Prof. Piet Verhagen ontvangt de Oskar Pfister Award 2024

Onze KSGV-hoogleraar Piet Verhagen zal tijdens een ceremonie in New York de Oskar Pfister Award 2024 in ontvangst gaan nemen. De uitreiking zal plaatsvinden op zaterdag 4 mei a.s. (aanvang 1.30 p.m. lokale tijd). De titel van Piet Verhagen’s Pfister-lezing luidt: ‘Exploring, connecting, reframing narratives: The religiosity gap revisited’. De prijs eert (excellente wetenschappelijke) bijdragen op terreinen van psychiatrie en religiewetenschappen en wordt sinds 1983 uitgereikt. De prijs is ingesteld door American Psychiatric Association (APA) en Association of Mental Health Clergy (thans Association of Professional Chaplains).

Geplaatst op Geef een reactie

André Mulder bijzonder hoogleraar leerstoel “Levensbeschouwing en geestelijke volksgezondheid met bijzondere aandacht voor jongeren en zingeving”

De faculteit Religie, Cultuur en Maatschappij (RUG) en het Kenniscentrum voor Levensbeschouwing en Geestelijke Volksgezondheid (KSGV) gaan verder met de bijzondere leerstoel “Levensbeschouwing en geestelijke volksgezondheid”. André Mulder is per 1 maart 2024 de nieuwe bijzonder hoogleraar, met als leeropdracht levensbeschouwing en geestelijke volksgezondheid met bijzondere aandacht voor jongeren en zingeving.

Waarom jongeren en zingeving?

Jongeren zijn bij de bestudering van zingeving als doelgroep lange tijd een ondergeschoven kindje geweest. De focus op jongeren en zingeving is echter bij uitstek relevant in deze tijd van corona (ook na de pandemie), wereldwijde spanningen en klimaatverandering. Dit blijkt uit allerlei berichten over de mentale gezondheid van jongeren. In zijn onderzoek brengt Mulder focus aan door zich te richten op zingevingsondersteuning van jongeren met een licht verstandelijke beperking. Zij worden in het bijzonder als kwetsbaar beschouwd bij thema’s die betekenis aan het leven geven, zoals wonen, werken, relatievorming, zelfregie en leren. Voor geestelijk verzorgers is de omgang met jongeren met een licht verstandelijke beperking vaak een uitdaging. Welk handelingsrepertoire kunnen zij inzetten om deze jongeren te begeleiden vanuit zingevingsperspectief? Bij de faculteit Religie, Cultuur en Maatschappij sluit het werk op deze leerstoel aan bij onderzoek dat naar geestelijke verzorging wordt gedaan.

Dr. André Mulder (Winschoten, 1959) is als praktisch theoloog onderzoeker aan de Protestants Theologische Universiteit (PThU). Hij werkt op de Onderzoeksplaats Sociale Inclusie en Levensbeschouwing van Mensen met een Verstandelijke Beperking, die is gevestigd bij de Bijzondere Leerstoel Diaconaat. Met deze leerstoel hoopt Mulder kennis te vergaren over hoe zingeving door jongeren met een licht verstandelijke beperking wordt vormgeven, en hoe zorgprofessionals hen zingevingssensitief en zinbelevingsgericht kunnen ondersteunen. Hij wil zich richten op thema’s als intersectionaliteit, omgang met existentiële vragen in de diverse domeinen van geestelijke verzorgen en op het inzetten van levensbeschouwelijke bronnen als muziek en kunst. Naast zijn bijzonder hoogleraarschap zal Mulder bij de PThU blijven werken.

Geplaatst op Geef een reactie

‘Handboek Psychiatrie en religie – Levensbeschouwelijke diversiteit in de geestelijke gezondheidszorg’ in herziene uitgave verschenen

Bij uitgeverij Boom De Tijdstroom is zojuist de herziene uitgave ‘Handboek Psychiatrie en religie – Levensbeschouwelijke diversiteit in de geestelijke gezondheidszorg’ verschenen onder redactie van Harold van Megen en onze KSGV’ers Arjan Braam en Piet Verhagen. Het nieuwe handboek, gebaseerd op baanbrekend internationaal en Nederlands onderzoek, presenteert nieuwste inzichten op het gebied van positieve gezondheid, herstel, zingeving en spiritualiteit. Het gaat daarbij verder dan de traditionele benaderingen door ook niet-religieuze spiritualiteit, atheïsme en de rijke verscheidenheid aan religieuze tradities van migrantengemeenschappen te omarmen. Meer over de uitgave valt te lezen bij de uitgever:

https://www.boom.nl/zoeken/100-15142_Handboek-psychiatrie-en-religie-herziening

Geplaatst op Geef een reactie

Prof. Piet Verhagen ontvangt de Oskar Pfister Award 2024

Onze KSGV-hoogleraar Piet Verhagen zal tijdens een ceremonie in New York volgend jaar de Oskar Pfister Award 2024 in ontvangst mogen gaan nemen. De prijs eert (excellente wetenschappelijke) bijdragen op terreinen van psychiatrie en religiewetenschappen en wordt sinds 1983 uitgereikt. De prijs is ingesteld door American Psychiatric Association (APA) en Association of Mental Health Clergy (thans Association of Professional Chaplains).

Geplaatst op Geef een reactie

Verschijning nieuwe KSGV-publicatie

In de voorbije periode is er volop gewerkt aan onze nieuwe uitgave ‘Veerkracht in tijden van collectieve crisis’. In deze bundel zijn uitgewerkte lezingen van de (Nederlandse) KSGV-studiebijeenkomst ‘Een ziekmakende maatschappij… hoe hierin veerkracht ontwikkelen?’ opgenomen alsmede ook bijdragen uit Vlaanderen. De auteurs gaan nader in op de impact van collectieve crises als de aardbevingsproblematiek in Groningen en de coronapandemie. Maatregelen worden (veelal) daarbij getroffen om specifieke lichamelijke schade te voorkomen, maar blijken tegelijkertijd juist mentale en morele problemen te veroorzaken. Collectieve crises krijgen zo een ander gezicht, waarbij andere wezenlijke kwesties in de schaduw raken. In deze bundel gaan hulpverleners, geestelijk verzorgers en onderzoekers hier nader op in en delen ervaringen ten aanzien van ontwikkelen van veerkracht en bieden praktijkhandvatten en verbeterkansen voor toekomstig beleid.  

Bestelinformatie over onze nieuwe uitgave is te vinden via deze link:

Geplaatst op Geef een reactie

Stripverhalen als vindplaatsen van religie

Een spiksplinternieuw stripmuseum in Groningen en in Noordwijk aan Zee, diepgravende recensies van beeldromans in de kwaliteitskranten, succesvolle verfilmingen van Amerikaanse comics in de bioscoop, op Netflix (Preacher) en Disney+ (Moon Knight). Het medium strip staat in de belangstelling en gedijt zowel op het web als in boekvorm, als ‘zevende kunst’ en als entertainment. Minder bekend is de veelzijdige relatie met religie. Godsdienstsocioloog en KSGV-hoogleraar Kees de Groot, die eerder de katholieke achtergrond van Kuifje onthulde, geeft hiervan een systematisch overzicht in een onderhoudende bundel getiteld Comics, Culture and Religion. Faith Imagined.

‘Terwijl er al langer onderzoek wordt gedaan naar religie in films, is dit de eerste publicatie die overtuigend laat zien hoe religies omgaan met strips, maar ook wat strips doen met religie, en hoe strips van betekenis zijn voor rituelen, ethiek en zingeving. Duidelijk wordt dat je niet om strips heen kunt, als je wilt begrijpen hoe religie in de gemediatiseerde wereld van vandaag functioneert’, aldus De Groot. Er komt een uitgebreid palet aan bod met christendom, islam, judaïsme, hindoeïsme, Japanse religies en zoroastrisme. Maar er is ook aandacht voor andere verbeeldingen van ‘het heilige’, zoals in Maus, de veelgeprezen beeldroman over herinneringen aan de Shoah. 

Religie en strips verknoopt

Internationale wetenschappers laten in veertien hoofdstukken zien hoe religie en strips met elkaar verknoopt zijn in Europa, India, Iran, Japan en de Verenigde Staten. De bundel opent tamelijk onschuldig met een inhoudsanalyse van strips die worden gebruikt in de kindercatechese, maar schakelt al snel naar een staaltje morele paniek in de Verenigde Staten waar via de site van Fox News een comic over Jezus en een superheld wordt gecanceld. In een bespreking van de beeldroman Habibi wordt betoogd dater in dit prachtige liefdesverhaal op een wel erg krampachtige manier wordt gepoogd om de Islam een vriendelijker gezicht te geven. Op grond van veldonderzoek in Japan wordt getoond wat de massale bezoeken aan plaatsen die in manga en anime (Japanse strips en animatiefilms) figureren te maken heeft met traditionele pelgrimage. Interviews met volwassen striplezers tijdens de pandemie laten zien hoe strips een plaats hebben in het leven van alledag. Ook wordt stilgestaan bij wat we kunnen leren van strips over religie en cultuur, en hoe strips wel en niet kunnen worden gebruikt in het onderwijs. 

De bundel ‘Comics, culture and religion. Faith Imagined’ is verschenen bij Bloomsbury in boekvorm en als e-boek in open access: Bloomsbury Collections – Comics, Culture, and Religion